De 5 kenmerken

Je hebt er zelf voor gekozen, er is geen tijdsdruk, je doet één ding tegelijk, je wordt weinig onderbroken, je bent niet bezig met het eindresultaat. Dat waren de 5 voorwaarden uit mijn vorige blog die kenmerkend waren voor een ontspannen situatie. Maar hoe zit dat als het gaat om een werksituatie? Daar gaat deze blog over. Eerst over voorwaarde 1: zelf keuzes maken.

Keuzes maken

Keuzes maken in een werksituatie doe vooral op twee terreinen. Op het gebied van je planning: ‘wat doe ik wanneer?’En ook op het gebied van je taken en verantwoordelijkheden: ‘wat zijn nu echt mijn taken en verantwoordelijkheden?
In deze blog beperk ik me en gaat het vooral over de keuze voor je taken en verantwoordelijkheden.

Ik heb geen keuze.

“Ik heb geen keuze. Het is altijd erg druk op mijn werk. Het hoort bij mijn werk om voortdurend te reageren op situaties. Daarnaast heb ik veel overleg en besteed ik veel tijd aan administratie en voorbereiding. Alles wat ik doe is belangrijk en moet toch gedaan worden anders stapelt het zich maar op. Het wordt vooral stressen als er weer iets tussendoor komt”. Dat was de klacht van een nieuwe cliënt enige maanden geleden. Het was een leerkracht op een basisschool. Het kwam erop neer “Het is gewoon mijn werk, ik doe wat ik kan maar heb het idee dat ik weinig te kiezen heb”.

Je hebt echt een probleem.

Ja en dat is lastig. Want een van de belangrijkste veroorzakers van stressklachten en van een burnout is gelegen in het feit dat mensen het gevoel hebben dat ze weinig te kiezen hebben. Dat er veel dingen ‘moeten’. Dat heeft alles te maken met de taken en verantwoordelijkheden die je hebt. Maar als die ook niet echt duidelijk zijn, of als jezelf te veel naar je toe trekt, dan heb je echt een probleem. Vraag je daarom af:
‘Heb ik duidelijk wat nu echt mijn taken en verantwoordelijkheden zijn?
Neem ik soms taken op me die eigenlijk niet bij mij horen?
Welke eisen stel ik zelf en welke eisen stellen anderen aan mijn taken?’

Assertief zijn.

Als je antwoord hebt gevonden op deze vragen zul je ontdekken dat je wellicht moet leren om meer assertief te zijn. Vraag je leidinggevende om een precieze taakinvulling of stel die zelf op en overleg dat met hem of haar. Geef aan wat wel en niet haalbaar is voor je. Het schept duidelijkheid. En als je hebt ontdekt dat je al te gemakkelijk extra taken en verantwoordelijkheden op je neemt? Stop daar dan eens mee. Zeg eens ‘nee’. Allemaal gemakkelijk gezegd natuurlijk. Zeker als nee-zeggen, assertief-zijn, niet in je natuur zit is dat niet 1-2-3 te doen. Maar het is te leren.  Dat is bewezen door veel van mijn coachees.

Goed is goed genoeg.

En dan nog kan het zo zijn dat de hoeveelheid werk zo groot is dat je het als te veel ervaart. Ja, er staat ‘ervaart’. Want wat voor de een veel is, is dat voor een ander niet. We zitten dan op het terrein van je eigen overtuigingen. Daar kunnen nog heel wat blogs mee gevuld worden. Moet je al dat werk wel doen? Moet je het wel doen zoals je dat doet? Is goed niet goed genoeg voor je en kies je voor perfectie? Perfectie kost heel veel tijd. Dat is ruimschoots onderzocht en bewezen. Je kunt dus kiezen voor ‘goed is goed genoeg’. Dat gaat niet zomaar als je een perfectionist bent.  Maar ook dat is te leren. Het levert zoveel meer werkplezier op.

Zonder schuldgevoel.

Dat was ook zo met die cliënt van enige maanden geleden. Hij leerde te kiezen zonder schuldgevoel en …. hij schrapte  het dagelijks overleg met zijn collega. Hij beperkte de inhoud van zijn rapportages tot de hoogstnoodzakelijke opmerkingen. Hij gaf een taak die hij van een collega had overgenomen en haar terug. Hij liet de ouders van de kinderen in zijn klas weten wanneer hij beschikbaar was voor een gesprek en wanneer niet. In overleg met zijn leidinggevende werden zijn extra taken onder de loep genomen en werden zijn drie bijzondere commissietaken teruggebracht naar één.  Hij koos er overigens wel voor om één keer per week een van zijn lessen perfect voor te bereiden. Dit omdat hij daar eigenlijk veel plezier in had. Fijn!  Hij voelde nu ook meer ruimte voor zoiets. Natuurlijk!  Vooral doen waar je plezier in hebt. Vooral blijven doen waar jouw speciale talenten liggen.